“Het is een groot genoegen om elk jaar zulke mooie ideeën te zien waarbij schaken mensen verbindt. Schiermonnikoog is een prachtig eiland, waar je voortaan overal schaken zal zien.” – Judit Polgar in 2018
In het laatste weekend van de zomer van 2025 werden op Schiermonnikoog twee prachtige toernooien verspeeld. Het schaakweekend begon op zaterdag met de achtste editie van de Grand Prix Lytje Willem. Een zogenoemde must-play, dit Wimbledon onder de noordelijke GP’s. Ondanks concurrentie van de die dag opstartende KNSB-competitie waren er 96 jeugdige schakers present, waaronder drie Philidorianen. Het feest werd vervolgens op zondagochtend in de Tox Bar voortgezet met het niet minder prestigieuze Ouder-Kind toernooi. Philidor 1847 was uiteraard ook daarbij aanwezig.
Zaterdag: GP Lytje Willem
Enkele winters geleden las ik iedere avond voor uit het boek Eilandkind van Selma Noort. Het speelt zich af op een fictief Waddeneiland waar grootmeester Constantin Fjodorowitch zich in alle rust voorbereidt op een belangrijke schaakwedstrijd. Hoofdpersoon Raven snijdt uit wrakhout zijn eigen schaakstukken in de hoop les te krijgen van de grootmeester. Maar de norse Fjodorowitch is vooral in Ravens stukken geïnteresseerd…
Zou de schrijfster hierbij schaakeiland Schiermonnikoog in gedachten hebben gehad? Ik moet in ieder geval altijd aan dit boek denken bij ons jaarlijkse uitje naar Schier. Zo ook op zaterdagochtend 21 september, toen de veerboot vanuit Lauwersoog vertrok met aan boord jeugdleden Henry Zeng, Adjiesh Sutharsun en Jeroen Botter. Tevens opvarende: kersvers FSB-bestuurslid Jeugdzaken Jelte Lindeboom die net als ondergetekende gevraagd was om tafelhoofd te zijn. Een ietwat uitgedunde delegatie, aangezien Simon Botter en toernooiwinnaar van vorig jaar Dylan Roersma die dag in de KNSB-competitie speelden.
De Grand Prix was weer strak georganiseerd en vond plaats in drie zalen, verdeeld over twee locaties: hotel van der Werff en de Stag. En één zaal was zelfs in tweeën gedeeld met zo’n handige schuifwand waar wij op onze clubavond tegenwoordig ook gebruik van maken. Ook waren er weer de speciale toernooishirts en natuurlijk de kenmerkende prijzen in de vorm van vuurtorens voor alle groepen.
Henry houdt zich prima staande in groep A
Omdat er twee spelers in de A groep verstek moesten laten gaan, kreeg Henry Zeng de kans om in deze hoogste groep te spelen en deed dit als laagst geratete speler niet onverdienstelijk. Hij speelde in de chique serre van hotel van der Werff remise tegen Maurits Hagen, won van Carlijn Hagen en bood goed tegenspel in zijn partij tegen toernooiwinnaar Hendrik Heikamp. Helaas was door alle spanning vader Ming vergeten foto’s te maken.
Ondertussen, in de Teensmazaal aan de andere kant van het hotel, kreeg ik weinig mee van de partijen in de serre. Laat staan van de groepen H tot en met M die in de Stag speelden. Je zou kunnen zeggen dat ik op mijn eigen kleine schaakeilandje zat, waarop overigens genoeg te beleven viel. Er werden onder mijn wakend oog in de C en D groepen een paar spannende partijen gespeeld en aangezien de hoogste rating in de C groep net één puntje onder mijn eigen KNSB-rating zat, kon ik dit niveau ook nog prima volgen.
Groep C en D in het achterste deel van de Teensmazaal.
Stuivertje wisselen met Jeroen en Adjiesh in groep E
Uiteraard keek ik natuurlijk regelmatig met een schuin oog naar de buren van groep E. Jelte was daar tafelleider en Adjiesh Sutharsun en Jeroen Botter speelden in deze groep. Was Adjiesh nog ongeslagen een week eerder op de GP Haren in bijna dezelfde groep schakers, deze dag viel voor hem het dubbeltje steeds net de verkeerde kant op. Hij verloor in ronde één en won daarna drie keer op rij. Maar daarna was de tank leeg en bleef de teller op drie punten steken.
Jeroen en Adjiesh zitten regelmatig tegenover elkaar, maar nog vaker naast elkaar. Jelte kijkt goedkeurend toe.
Jeroen Botter was dit toernooi duidelijk een stuk succesvoller dan op de GP Haren. Na winst in de eerste twee rondes verloor hij één partij, maar won daarna zijn volgende vier partijen. Met uiteindelijk zes uit zeven was hij zaterdag duidelijk de sterkste speler van groep E. En nadat alle schaakeilandjes – als één grote archipel – weer bij elkaar kwamen in locatie de Stag voor de prijsuitreiking, mocht Jeroen daar weer zo’n mooie vuurtoren voor de eerste plaats in ontvangst nemen.
In de duinen vlakbij ons hotel vonden wij een reusachtige Rode Loper die best wel wat leek op de toren die Jeroen in zijn handen hield
Zondag: Ouder-Kind toernooi in de Tox Bar
“Meester,” vroeg stap 1 leerling Nodari maandag aan mij, “kon jij vroeger ook heel goed schaken?”
“Nou, toevallig schaakte ik afgelopen weekend nog. En best wel goed ja, soms heel goed. Maar soms…”
“Slecht, meester?” “Ja, best wel, Nodari…”
Joachim en Jeroen in actie tegen Lieke en Daniël. Foto: Nosbo-site
Natuurlijk was de GP Lytje Willem het hoofdevenement van het weekend. Maar, zoals wedstrijdleider Roelof Kroon eerlijkheidshalve moest toegeven: het Ouder-Kind toernooi op de zondag is toch echt het leukste toernooi van het jaar. De ambiance is dan ook bijzonder. Terwijl de stukken op de soms hobbelige tafeltjes dansen onder de discolampen is het voor de speler (en ik citeer Roelof losjes): een struikelend-zoekend tasten in het duister. Helaas voor Team Botter speelt onze sterkste speler Simon altijd de beste zet en koos daarom voor Philidor 2 dit weekend. Maar met de uitstekende vorm waarin Jeroen momenteel verkeert, schatte ik onze kansen zeker niet slecht in. Volgen hieronder de rondeverslagen.
Ronde 1: familie Likoglu versus familie Botter
In de eerst ronde troffen wij schaakvader Ömer en schaakzoon Kaan. Wat mij betreft zijn dat de leukste matches: de fanatieke jeugdspeler met een ouder die, naast het broodjes smeren en chauffeur spelen, ook eens achter het bord plaatsnam. Wij hadden het geluk dat onze ratings duidelijk hoger waren dan die van familie Likoglu. Hoewel Kaan het in zijn groep van de GP ook niet slecht had gedaan, moest Ömer na een lange tijd niet schaken ook nog even wennen aan de klok. En ondanks dat ik een zondagsschaker ben, had ik dit jaar toch al weer wat ervaring opgedaan. We sloten het duel af met een nette 2-0 overwinning.
Ronde 2: een weerzien met oude bekenden
In deze ronde troffen wij clubgenoten Daniël en Lieke van Ten Boer. Zij hadden de dag ervoor beiden verloren van Jeroen, dus die zag dit duel wel zitten. In zijn partij tegen Daniël Medendorp won hij al vlug een pion en toen nog een en speelde het daarna goed uit. Ik moest dit jaar opnieuw tegen Lieke Koolaard. Vorig jaar trof ik haar ook al en dat ging maar net goed. Toevallig had ik gelezen op de Ten Boer site dat zij op zomer schaakkamp was geweest en als herboren speelde. Dat merkte ik, of was het misschien gewoon angst mijnerzijds? Hoe dan ook, ik verloor zomaar een loper tegen een pion. En een paard tegen een pion. Het leek een hopeloze partij te worden, maar ik had nog twee vrijpionnen, die ik meteen naar de overkant liet sprinten. Dat zag er zo dreigend uit, dat het spel toch wat begon te kantelen en ook slonk Liekes materiële voordeel. Uiteindelijk bleek de klok aan mijn zijde te zijn. In een poging mij gedegen van het bord te schuiven trok Lieke te veel tijd uit en ging door haar vlag. Wij wonnen dus wederom met 2-0.
Ronde 3: familie Schuls versus familie Botter
Wij stonden inmiddels gedeeld bovenaan en werden gepaard met onze concurrenten. Jeroen had de dag ervoor van Nils gewonnen, maar vandaag kwam broer Olav tegenover hem zitten. Ik dacht dat hij de hele partij vrij goed stond, maar eigenlijk stond Jeroen een dame achter en leed al gauw zijn eerste verlies van de dag. Zelf mocht ik deze ronde tegen schaakvader Mark Schuls en lette bij deze partij iets beter op. Ik kwam vrij snel een paar pionnen voor te staan, maar toen zette Mark een grootschalige aanval met het doel mij met een toren op d1 mat achter de paaltjes te zetten. Hij slaagde daar wonderwel in door zijn dame te offeren… ware het niet dat ik nog Lf1 achter de hand had. Hierna gaf Mark op en eindigden wij op 1-1.
Ronde 4: battle of the Jeroens
Een duo dat hoge ogen leek te gooien dit toernooi was Besher Mousa en zijn trainer Jeroen Bottema. Ik mocht tegen groep B winnaar Besher die in hoog tempo de Fantasy variant tegen mijn Caro Kann speelde. Ik geloof dat we beiden vanaf zet zes wat foutjes maakten waarna ik uiteindelijk twee pionnen voor kwam te staan. Nadat ik ook nog zijn dame voor mijn toren wist te ruilen na een penning leek het vrijwel voorbij. Echter, ik had nog maar één minuut op mijn klok. Zonder increment. Nu zou de lezer thuis op de bank deze stelling ongetwijfeld met gemak in een minuutje kunnen winnen. Met één hand in een zak chips waarschijnlijk. Maar ik blunderde meteen mijn dame en twee zetten later een toren, want zo doe je dat in blinde paniek. Ook Jeroen had verloren van Jeroen Bottema, wat gezien het ratingverschil zeer billijk was. Maar met een 0-2 verlies zagen wij de droom om het toernooi te winnen wel degelijk in duigen vallen.
Ondanks hardnekkige geruchten nu eindelijk het bewijs dat Jeroen Botter en Jeroen Bottema niet één en dezelfde persoon zijn.
Ronde 5: wederom een Ten Boerster Duo
In deze laatste ronde tegen clubgenoten Eline Hummel en Daniël Sauchelli probeerden wij toch nog iets van de onze eer te redden, maar er zat nog weinig in het vat. Jeroen ging met zwart roemloos ten onder tegen Eline nadat zijn loper lastig gepend op e7 vast bleef staan. Zelf stond ik een pion voor tegen Daniël, die in 2022 dit toernooi nog wist te winnen met zijn neef Giovanni. Maar in het eindspel verdampte dit voordeel en zat er niets anders op dan een remise te aanvaarden.
En zo eindigen wij net onder de top tien op nummer elf. Niet heel erg goed, maar ook niet heel erg slecht. Uiteraard de felicitaties voor de neven Tobias van Essen en Jonathan Hannessen die als eerste zijn geëindigd. En natuurlijk: dank aan de organisatie, het was een mooie afsluiter van een mooi schaakweekend.
Tekst en foto’s: Joachim Botter (en Nosbo)
